Het bezoek van de Japanse keizer aan Vianen in mei 2000, was lange tijd een goed bewaard geheim. Een voor meditatie vrijgehouden ochtend tijdens het officiële staatbezoek van de keizer, werd gebruikt voor een visite aan Fort Everdingen dat zich op het grondgebied van mijn woonplaats bevindt.
De ontdekking van dit bezoek komt voort uit mijn bijzondere belangstelling voor burchten, vestingen en fortificaties. Daarbij stemde de ernstige verwaarlozing van de forten van de Hollandse Waterlinie mij altijd verdrietig. Dikwijls reed ik langs de in de blubber weggezakte steenklompen overwoekerd door distels en ander onkruid, meestal afgezet met roestig scheefgezakt hekwerk. Alleen het hang- en sluitwerk van de toegangspoorten zag er solide uit wat ik toeschreef aan dreigende schadeclaims wanneer onbevoegden zich door instortingsgevaar een ongeluk op de nek zouden haalden.
Groot was mijn vreugde toen ik begin 2001 las dat er vele miljoenen beschikbaar waren gesteld voor restauratie van de oude forten en sluizen. Ik kon het bijna niet geloven. Waar kwam al dat geld vandaan? Het zou toch bij nader inzien geen publiciteitsstunt blijken te zijn? Wie had er belang bij herstel van deze vunzige, beschimmelde door vocht en schimmel aangetaste, mislukte verdedigingswerken?
Dagenlang heb ik me verdiept in jaarverslagen van culturele fondsen, de liefhebberijen en vrijetijdsbestedingen van steenrijke landgenoten. Ja, in de Rijksbegroting vond ik wel wat, maar bij lange na niet voldoende voor zo’n omvangrijke operatie. Zou er wellicht in het buitenland interesse zijn voor deze nauwelijks van antieke riolering te onderscheiden verweerde muren en waterlopen? Was er belangwekkend bezoek uit het buitenland geweest?
Het staatsbezoek van de Japanse keizer in het jaar 2000, dus een jaar eerder dan de bekendmaking van de herstelwerkzaamheden, trok mijn aandacht. De keizer van Japan, die hoogst zelden zijn land verlaat. Ik noteerde nog meer bijzonderheden. Hij was bejaard en rijk. En hij bekleedt als gevolg van zijn staatsrechtelijke betekenis, vooral religieuze functies in zijn boeddhistisch keizerrijk.
Ik bekeek foto’s en plattegronden van de keizerlijke bezittingen, van de uitgestrekte tempelcomplexen die Japan rijk is. Ik las een opmerkelijke uiteenzetting van een godsdienstgeleerde. Een beschrijving van de verschillen tussen de boeddhistische tempels en kloosters die uit lage bebouwing en uitgestrekte terreinen bestaan en de christelijke kerken en gotische kathedralen met torens die reiken naar de Allerhoogste. De boeddhistische hallen en zalen die de verbreiding van de liefde en medemenselijkheid onder alle lagen van de bevolking symboliseren. Het boeddhisme met zijn leefregels om het kwade te vermijden en het goede te doen. Zonder geboden, zonder een hemelse Schepper, een Opperwezen dat aanbeden moet worden.
Op zoek naar de waarheid bezocht ik gedurende een half jaar bijeenkomsten van een boeddhistisch centrum in Den Haag, volgde rituelen en onderricht. Daar ontmoette ik een jonge monnik die leiding gaf aan meditaties voor het Japanse ambassadepersoneel. Ik vertelde hem over mijn zoektocht. Hij feliciteerde mij met mijn conclusies.
‘Wat de keizer het meest ontroerde,’ zei de monnik, ‘was niet eens de symboliek van de uitgestrektheid en de onderlinge verbondenheid van de gebouwen, maar vooral de kelders, de verblijfsruimten gedeeltelijk onder de grond en in en onder water gebouwd. Hij noemde dat het toppunt van nederigheid. De keizer heeft in Fort Everdingen nog een nacht willen slapen, maar dat wilde zijn vrouw Michiko niet.’
De monnik voorspelde dat de Forten de komende jaren met Japanners overspoeld zullen worden.
*'Mijn Vrijstad Vianen in Waterverhalen', een bundel van 100 zkv's (zeer korte verhalen) verschijnt begin 2019 bij Uitgeverij Vijfheerenlanden. Met tekeningen van Gert Strengholt.
De ontdekking van dit bezoek komt voort uit mijn bijzondere belangstelling voor burchten, vestingen en fortificaties. Daarbij stemde de ernstige verwaarlozing van de forten van de Hollandse Waterlinie mij altijd verdrietig. Dikwijls reed ik langs de in de blubber weggezakte steenklompen overwoekerd door distels en ander onkruid, meestal afgezet met roestig scheefgezakt hekwerk. Alleen het hang- en sluitwerk van de toegangspoorten zag er solide uit wat ik toeschreef aan dreigende schadeclaims wanneer onbevoegden zich door instortingsgevaar een ongeluk op de nek zouden haalden.
Groot was mijn vreugde toen ik begin 2001 las dat er vele miljoenen beschikbaar waren gesteld voor restauratie van de oude forten en sluizen. Ik kon het bijna niet geloven. Waar kwam al dat geld vandaan? Het zou toch bij nader inzien geen publiciteitsstunt blijken te zijn? Wie had er belang bij herstel van deze vunzige, beschimmelde door vocht en schimmel aangetaste, mislukte verdedigingswerken?
Dagenlang heb ik me verdiept in jaarverslagen van culturele fondsen, de liefhebberijen en vrijetijdsbestedingen van steenrijke landgenoten. Ja, in de Rijksbegroting vond ik wel wat, maar bij lange na niet voldoende voor zo’n omvangrijke operatie. Zou er wellicht in het buitenland interesse zijn voor deze nauwelijks van antieke riolering te onderscheiden verweerde muren en waterlopen? Was er belangwekkend bezoek uit het buitenland geweest?
Het staatsbezoek van de Japanse keizer in het jaar 2000, dus een jaar eerder dan de bekendmaking van de herstelwerkzaamheden, trok mijn aandacht. De keizer van Japan, die hoogst zelden zijn land verlaat. Ik noteerde nog meer bijzonderheden. Hij was bejaard en rijk. En hij bekleedt als gevolg van zijn staatsrechtelijke betekenis, vooral religieuze functies in zijn boeddhistisch keizerrijk.
Ik bekeek foto’s en plattegronden van de keizerlijke bezittingen, van de uitgestrekte tempelcomplexen die Japan rijk is. Ik las een opmerkelijke uiteenzetting van een godsdienstgeleerde. Een beschrijving van de verschillen tussen de boeddhistische tempels en kloosters die uit lage bebouwing en uitgestrekte terreinen bestaan en de christelijke kerken en gotische kathedralen met torens die reiken naar de Allerhoogste. De boeddhistische hallen en zalen die de verbreiding van de liefde en medemenselijkheid onder alle lagen van de bevolking symboliseren. Het boeddhisme met zijn leefregels om het kwade te vermijden en het goede te doen. Zonder geboden, zonder een hemelse Schepper, een Opperwezen dat aanbeden moet worden.
Op zoek naar de waarheid bezocht ik gedurende een half jaar bijeenkomsten van een boeddhistisch centrum in Den Haag, volgde rituelen en onderricht. Daar ontmoette ik een jonge monnik die leiding gaf aan meditaties voor het Japanse ambassadepersoneel. Ik vertelde hem over mijn zoektocht. Hij feliciteerde mij met mijn conclusies.
‘Wat de keizer het meest ontroerde,’ zei de monnik, ‘was niet eens de symboliek van de uitgestrektheid en de onderlinge verbondenheid van de gebouwen, maar vooral de kelders, de verblijfsruimten gedeeltelijk onder de grond en in en onder water gebouwd. Hij noemde dat het toppunt van nederigheid. De keizer heeft in Fort Everdingen nog een nacht willen slapen, maar dat wilde zijn vrouw Michiko niet.’
De monnik voorspelde dat de Forten de komende jaren met Japanners overspoeld zullen worden.
*'Mijn Vrijstad Vianen in Waterverhalen', een bundel van 100 zkv's (zeer korte verhalen) verschijnt begin 2019 bij Uitgeverij Vijfheerenlanden. Met tekeningen van Gert Strengholt.
RSS-feed